Stanford, een van de beste universiteiten van de wereld, heeft eind februari een onderzoek afgerond naar de psychologische achtergronden van “Zoom fatigue”. Het woord zegt het al: die specifieke vorm van vermoeidheid die we sinds een jaar allemaal kennen, nu we thuis massaal aan het video-vergaderen zijn. Stanford-onderzoeker Jeremy Bailenson komt tot 4 oorzaken van deze moeheid. Die herkennen we ongetwijfeld. De achtergronden zijn wat minder bekend en wel érg interessant. Natuurlijk wordt de beschrijving van iedere oorzaak afgesloten met een praktische tip.
1. Overmatig close-up oogcontact is zeer intens.
Zowel de hoeveelheid oogcontact die we hebben tijdens videochats, als de grootte van de gezichten op het scherm zijn onnatuurlijk. In een normale vergadering zullen mensen afwisselend naar de spreker kijken, aantekeningen maken of naar iets anders kijken. Maar bij Zoom kijkt iedereen de hele tijd naar iedereen. Ook een luisteraar wordt non-verbaal behandeld als een spreker. Dus zelfs als je in een vergadering niet één keer spreekt, kijk je nog steeds naar gezichten die naar je staren. De hoeveelheid oogcontact is dramatisch toegenomen. “De angst voor spreken in het openbaar is een van de grootste fobieën die er bestaat”, zegt Bailenson. “Als iedereen naar je staart, is dat een stressvolle ervaring.”
Een andere bron van stress is afhankelijk van de grootte van het beeldscherm. Gezichten kunnen bij Zoom-calls te groot lijken om je op je gemak te voelen. “Bij veel schermen, bij een 1-op-1 gesprek met een collega, of zelfs iemand die je niet kent, zie je hun gezicht op een formaat dat een personal space simuleert. Normaal ervaar je die nabijheid als intimiteit.
Wanneer iemands gezicht in het echte leven zo dicht bij dat van ons is, interpreteren onze hersenen dat als een stresssituatie die zal leiden tot sex of tot een conflict. “Wat er in feite gebeurt als je erg veel uren per dag videovergadert, is dat je je voortdurend in deze hyper-opgewonden toestand bevindt”, zegt Bailenson.
Tip 1
Totdat Zoom z’n interface wijzigt, raadt Bailenson aan de Zoom “full-screenoptie” uit te schakelen en de grootte van het zoomvenster ten opzichte van de monitor te verkleinen om de gezichtsgrootte te minimaliseren. Daarnaast suggereert hij om een extern toetsenbord te gebruiken om wat meer ruimte te creëren tussen de eigen personal space en de ander op het scherm.
2. Jezelf voortdurend real-time zien, is erg vermoeiend.
De meeste applicaties laten tijdens een chat een rechthoekige uitsnede zien van hoe jij er op de camera uitziet. Maar dat is onnatuurlijk, zei Bailenson. “In de echte wereld, als iemand je constant met een spiegel zou volgen – terwijl je met mensen praat, beslissingen neemt, feedback geeft, feedback krijgt – je jezelf in een spiegel ziet, dat zou gewoon gek zijn.
Volgens Bailenson toont onderzoek aan dat wanneer je een weerspiegeling van jezelf ziet, je kritischer op jezelf bent. Velen van ons zien onszelf nu vele uren per dag op videochats. “Het belast ons. Het is stressvol. En er is veel onderzoek dat aantoont dat er negatieve emotionele gevolgen zijn van jezelf zien in een spiegel.”
Tip 2
Bailenson raadt de Zoombouwers aan om de standaardinstelling om het videobeeld zowel naar jezelf als naar de ander te richten aan te passen, want eigenlijk hoeft alleen de ander jou te zien. Tot het zover is raadt hij gebruikers aan de cameraknop ‘zelfweergave verbergen’ te gebruiken, die men kan openen door met de rechtermuisknop op de eigen foto te klikken.
3. Videochats verminderen onze normale bewegelijkheid aanzienlijk.
Bij persoonlijke gesprekken en telefoongesprekken kunnen mensen rondlopen en bewegen. Maar bij videocalls hebben de meeste camera’s een vast gezichtsveld, wat betekent dat een persoon over het algemeen op dezelfde plek moet blijven. Beweging is op een onnatuurlijke manier beperkt. “Er is steeds meer onderzoek dat zegt dat wanneer mensen bewegen, ze cognitief beter presteren”, zegt Bailenson.
Tip 3
Bailenson raadt mensen aan om meer na te denken over hun werkplek, waar de camera staat en of een extern toetsenbord kan helpen om afstand of flexibiliteit te creëren. Met een externe camera die verder van het scherm is verwijderd kun je in virtuele vergaderingen wat lopen en wat opschrijven, net zoals we dat in het echt zouden doen. En natuurlijk is het regelmatig uitschakelen van de video tijdens vergaderingen een goede basisregel voor groepen, gewoon om jezelf een korte rust te gunnen.
4. De cognitieve belasting bij videochats is veel hoger
Bij normale face-to-face gesprekken of vergaderingen wordt non-verbale communicatie vanzelfsprekend opgepikt. Ieder van ons maakt en interpreteert dan van nature, onbewust non-verbale signalen. Maar bij videochats moeten we veel harder werken om die signalen te geven en om ze te ontvangen.
In feite, zegt Bailenson, hebben mensen een van de meest natuurlijke dingen ter wereld – een persoonlijk gesprek – getransformeerd in iets waar veel over moeten nadenken: “Je moet ervoor zorgen dat je hoofd in het videokader zichtbaar is, een beetje in het midden. Als je iemand wilt laten zien dat je het met hem eens bent, moet je overdreven knikken of je duimen opsteken. Dat maakt de cognitieve belasting hoger omdat je veel meer moet denken om te communiceren”.
Gebaren betekenen in een videovergadering ook heel iets anders. Een zijdelingse blik op iemand tijdens een vergadering betekent iets heel anders dan een collega op een scherm die opzij kijkt naar een kind dat net zijn kamer is binnengelopen.
Tip 4
Gun jezelf tijdens lange vergaderingen een “alleen geluid” pauze. “Dit is niet simpelweg je camera uitzetten om een pauze te nemen van het non-verbaal actief zijn, maar ook om even te bewegen of om niet voortdurend op je eigen gebaren, of die van anderen hoeft te letten die je aandacht trekken maar in die sociale context zinloos zijn.